بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905810975
تاریخ دادنامه: 1؍6؍1401
شماره پرونده: 0004140
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 2 مصوبه جلسه شماره 11-3؍8؍1400 شورای اسلامی شهر نیاسر
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی، نظارت همگانی و امور مجلس سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 351805؍302-3؍12؍1400 اعلام کرده است که:
" شهرداری نیاسر طی نامه شماره 3393؍1400-26؍7؍1400 درخواست خود را مبنی بر تصویب دریافت 50 درصد از هزینه زیرسازی، تهیه و اجرای بلوک فرش ترافیکی در معابر و زیرسازی و آسفالت در معابر شهری را به ریاست شورای اسلامی شهر نیاسر ارسال نموده است. شورای اسلامی شهر موصوف طی مصوبه 2 جلسه شماره 11-3؍8؍1400 موضوع را مورد بررسی قرار داده و مشارکت 50 درصدی مردم در پروژه های عمرانی شهرداری را تصویب نموده است. این در حالی است که:
1- مطابق بند 1 ماده 55 قانون شهرداری، ایجاد خیابانها، کوچه‌ها، میدانها و باغهای عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود قوانین از حدود اختیارات شهرداریها می باشد. همچنین مطابق با بند 25 ماده 55 قانون شهرداری، ساختن خیابانها و آسفالت کردن سوارهروها و پیادهروهای معابر و کوچههای عمومی و انهار و جدولهای طـرفین از سنگ، آسفالت و امثال آن به هزینه شهرداری هر محل از وظایف شهرداری عنوان گردیده و دریافت هرگونه وجه بابت اقدامات فوق از اشخاص فاقد وجاهت قانونی است. به عبارت دیگر در بند 25 ماده 55 قانون شهرداری، اقدامات مذکور از وظایف شهرداری عنوان شده است.
2- در تبصره 4 ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها مقرر شده است در صورت تقاضای صاحبان اراضی برای استفاده از مزایای ورود به محدوده توسعه و عمران شهر، علاوه بر انجام تعهدات مربوط به عمران و آماده سازی زمین و واگذاری سطوح لازم برای تاسیسات و تجهیزات خدمات عمومی، حداکثر تا 20 درصد از اراضی آنها برای تامین عوض اراضی واقع در طرح های موضوع این قانون و همچنین اراضی عوض طرح های نوسازی و بهسازی شهر، به طور رایگان دریافت نمایند. در موارد ذکر شده مجوزی برای دریافت هزینه زیرسازی و آسفالت داده نشده است.
3- در موردی مشابه هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره 9703488-13؍12؍1398 تبصره 2 ماده 41 تعرفه عوارض سال 1397 شورای اسلامی شهر حمیدیا در خصوص اخذ هزینه آسفالت معابر را ابطال نموده است. لذا ابطال مصوبه از تاریخ تصویب مورد تقاضا می باشد."
متن مصوبه مورد شکایت به شرح زیر است:
" بند 2 مصوبه جلسه شماره 11-3؍8؍1400
نامه شماره 2293؍1400-26؍7؍1400 شهرداری در خصوص مشارکت مردم در پروژه های عمرانی شهرداری جهت توسعه و زیباسازی شهر طبق برآورد ذیل به میزان 50% مشارکت مردمی و الباقی توسط شهرداری استفاده نماید که این موضوع در صحن علنی شورا مطرح و پس از بررسی مورد موافقت اعضا قرار گرفت.- شورای اسلامی شهر نیاسر"
علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن تا زمان صدور رای در هیات عمومی پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1؍6؍1401 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس تبصره 4 ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها مصوب سال 1367: «در مواردی که تهیه زمین عوض در داخل محدوده‌های مجاز برای قطعه‌بندی و تفکیک و ساختمانسازی میسر نباشد و احتیاج به توسعه محدوده مزبور طبق طرح های مصوب توسعه شهری مورد تایید مراجع قانونی قرار بگیرد، مراجع مزبور می‌توانند در مقابل موافقت با تقاضای صاحبان اراضی برای استفاده از مزایای ورود به محدوده توسعه و عمران شهر، علاوه بر انجام تعهدات مربوط به عمران و آماده‌سازی زمین و واگذاری سطوح لازم برای تاسیسات و تجهیزات و خدمات عمومی، حداکثر تا 20% از اراضی آنها را برای تامین عوض اراضی واقع در طرح های موضوع این قانون و همچنین اراضی عوض طرح های نوسازی و بهسازی شهری، به طور رایگان دریافت نمایند» و به موجب بند 1 ماده 55 قانون شهرداری (اصلاحی مصوب 13؍7؍1342) ایجاد خیابان ها، کوچه‌ها، میدان ها و باغ های عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود قوانین موضوعه از وظایف شهرداری ها است. بنا به مراتب فوق، بند 2 مصوبه جلسه شماره 11 مورخ 3؍8؍1400 شورای اسلامی شهر نیاسر که متضمن تعیین مشارکت مـردم در پروژه‌هـای عمـرانی شهرداری و برمبنـای پیش‌بینی 50% مشارکت مردمی و الباقی توسط شهرداری است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
