بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 140109970905810575

تاریخ دادنامه: 10؍3؍1401

شماره پرونده: 9902195

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند (ب) ماده 14 تعرفه عوارض محلی سال 1398 و ماده 5 تعرفه عوارض محلی سال 1399 شهرداری کهن آباد، ماده 19 تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری کلاته رودبار، تبصره 2 تعرفه عوارض محلی شهرداری شهمیرزاد در سال های 1398 و 1399، ماده 17 عوارض محلی سال 1398 شهرداری بسطام، ماده 3 تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری آرادان و ماده 8 تعرفه عوارض محلی سال 1398 شهرداری سمنان در خصوص عوارض سالیانه و ماهیانه دکل های مخابراتی

     گردش کار: معاون حقوقی، امور مجلس و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت‎نامه شماره 211606؍300- 6؍8؍1399 به طور خلاصه اعلام کرده است که:

  " مصوبات شورای اسلامی شهرهای استان سمنان در سال های 1398 و 1399 پیرامون عوارض سالیانه دکل ها و تجهیزات مخابراتی از جهت انطباق با قانون در این سازمان مورد بررسی قرار گرفت که مغایر مواد قانونی ذیل می ‎باشد:

اولاً: به موجب ماده 1 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 عرضه کالا و ارایه خدمات در ایران و همچنین واردات و صادرات آنها از تاریخ لازم الاجرا شدن قانون از ابتدای سال 1388 مشمول مقررات این قانون قرار گرفته است و در ماده 38 قانون یاد شده نرخ عوارض شهرداری ها و دهیاری ها در رابطه با کالا و خدمات مشمول قانون تعیین شده است و مطابق ماده 50 قانون مذکور برقراری هرگونه عوارض برای انواع کالاهای وارداتی و تولیدی و همچنین ارایه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آنها معین شده توسط شورای اسلامی و سایر مراجع ممنوع است. در ماده 52 این قانون نیز برقراری و دریافت هرگونه مالیات غیرمستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاها و ارایه دهندگان خدمات ممنوع شده است.

 ثانیاً: دکل ها و آنتن های مخابراتی و تاسیسات ارتباطی تحت عنوان کلی تاسیسات شهری مورد استفاده شرکت‎های مخابراتی و بانک ها و برخی از دستگاه های اجرایی مانند بنیاد شهید و … جزیی از فرآیند تولید و عرضه خدمت نهایی مراجع مذکور است و در نهایت خدمت ارایه شده مشمول نرخ عوارض مصرح در ماده 38 قانون فوق الذکر خواهد بود لذا ارایه خدمت توسط شرکت های مخابراتی و بانک ها محدود به قلمرو جغرافیایی شهر نیست و شهرداری ها هیچ خدمتی بابت دکل های مخابراتی ارایه نمی نمایند. 

 ثالثاً: مصوبات مرتبط با اخذ عوارض برای دکل و تجهیزات مخابراتی طی آراء صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره های 1796 الی 1805 و 1808- 29؍10؍1393 مربوط به شورای اسلامی شهرهای شیراز، خرمشهر و غیره، 1153-10؍11؍1396 مربوط به شورای اسلامی شهر ایمان شهر، 473-13؍7؍1395 مربوط به شورای اسلامی شهر سمنان، 887-14؍9؍1396 مربوط به شورای اسلامی شهر تهران، 573 و 574-25؍8؍1395 مربوط به شورای اسلامی شهرهای محمدشهر، هشتگرد و 512 الی 517-11؍8؍1395 مربوط به شورای اسلامی شهرهای کلاله، شهر قدس، صفادشت، گالیکش، شهریار، هشتگرد و ایلام ابطال گردیده است. "

  متن مصوبه های مورد شکایت به شرح زیر است:

 تعرفه عوارض محلی شهرداری کهن آباد سال 1398:

  "  ماده 14: عوارض دکل های مخابراتی

………..

 ب- به ازای هر دکل مخابراتی در املاک مورد مالکیت اشخاص حقیقی ماهیانه مبلغ 000؍000؍1 ریال دریافت خواهد شد.

 تعرفه عوارض محلی شهرداری کهن آباد سال 1399:

  " ماده 5- عوارض دکل های مخابراتی

 اخذ عوارض سالیانه بابت دکل های مخابراتی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.

1- بابت دکل های همراه اول- ایرانسل- رایتل و مخابرات به ازای هر دکل سالیانه مبلغ 000؍000؍40 ریال

2- بابت دکل های بانکی به ازای هر دکل سالیانه مبلغ 000؍000؍10 ریال

 عوارض فوق شامل کلیه دکل های ایجاد شده در املاک خصوصی و عمومی و اجاره ای می باشد."

تعرفه عوارض محلی شهرداری کلاته رودبار سال 1398:

 "  ماده 19: عوارض دکل های مخابراتی

 شرکت هایی که به منظور توسعه شبکه و ارایه خدمات مخابراتی در فضاهای عمومی شامل پارک و … و یا منازل شخصی افراد اقدام به نصب دکل های مخابراتی می نمایند ملزم به پرداخت عوارض سالیانه به مبلغ 000؍000؍44 ریال می باشند. "  

 تعرفه عوارض محلی شهرداری شهمیرزاد سال 98: 

" …………

تبصره 2: عوارض ماهیانه در املاک خصوصی از خود مالک اخذ شود. "

تعرفه عوارض محلی شهرداری شهمیرزاد سال 99:

"………

تبصره2: عوارض ماهیانه در املاک خصوصی از خود مالک اخذ شود. "

 تعرفه عوارض محلی شهرداری بسطام سال 1398:

" ماده 17: عوارض پذیره تاسیسات شهری

تاسیسات و تجهیزات شهری مانند منبع آب، پست، ترانسفورماتور، پست گاز، پست مخابرات و دکل در منطقه مسکونی و غیره (مساحت بنا)PS  2- عوارض پذیره تاسیسات شهری برای هر مترمربع 

تبصره1- در صورتی که تاسیسات شهری در اراضی خصوصی ایجاد شده باشد عوارض پذیره به شرح ماده فوق‎الذکر فقط برای یک بار دریافت می گردد.

 تبصره2- در صورتی که تاسیسات شهری در اراضی و معابر متعلق به شهرداری ایجاد گردد ضمن اخذ مجوز از شهرداری عوارض به صورت سالانه و مطابق رابطه ذیل دریافت می گردد: 

عوارض سالیانه استقرار تاسیسات شهری به ازای هر مترمربع فضای اشغال شده P10"

تعرفه عوارض محلی شهرداری آرادان سال 1398

" ماده 3: عوارض دکل های مخابراتی

اخذ عوارض سالیانه بابت دکل های مخابرایت به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد:

1- بابت دکل های همراه اول- ایرانسل- رایتل به ازای هر دکل، سالیانه مبلغ 000؍000؍50 ریال

2- بابت دکل های بانک به ازاء هر دکل سالیانه 000؍000؍20 ریال

 عوارض فوق شامل کلیه دکل های ایجاد شده در املاک خصوصی و عمومی و اجاره ای می باشد. "

تعرفه عوارض محلی شهرداری سمنان سال 1398:

"  ماده8: عوارض سالیانه دکل های مخابراتی

 کلیه بهره برداران حقیقی و حقوقی املاک واقع در محدوده و حریم شهر سمنان که مبادرت به نصب انواع تجهیزات مخابراتی و ارتباطی اعم از دکل آنتن BTS، … نمایند به منظور کاهش آلودگی های بصری و زیست‎محیطی

در جهت ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان و برای ترغیب به نصب دکل در فضاهای عمومی و به دور از مناطق مسکونی، برای املاک مورد اشاره به شرح ذیل به صورت سالانه و بر اساس رابطه ذیل محاسبه و مالک موظف به پرداخت می باشد روش محاسبه عبارت است از:

12 T=ơ×P×[hm+hb]×

T = بهای خدمات بهره برداری موقت سالانه به ریال

ơ = ضریب کاربری

ضریب کاربری 7؍3 برای کاربری های مسکونی، آموزشی و بهداشتی

ضریب کاربری 8؍2 برای کاربری های اداری، تجاری، صنعتی، فرهنگی، ورزشی، نظامی و انتظامی

ضریب کاربری 3؍2 برای کاربری های فضای سبز، معابرها (معابر) و گورستان

hb  -ارتفاع ساختمان به متر

hm -ارتفاع دکل به متر

p -آخرین ارزش معاملاتی تعدیل شده اراضی

تبصره: بهره برداران و اپراتورها می بایست جهت استفاده از فضای شهری تجهیزات رو سطحی از جمله کافو و غیره در نقاط مختلف شهر به ازای هر مترمربع 000؍250 ریال به صورت ماهیانه پرداخت نمایند.- استانداری سمنان" 

  در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر کهن آباد به موجب لایحه شماره 165-20؍10؍1399 توضیح داده است که:

  " 1- شورای شهر بر اصل کالا که خود فیزیک دکل می باشد و بر اصل خدمات که برقراری ارتباطات تلفنی و مخابراتی می باشد عوارضی را وضع ننموده است که با ماده 1 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 مغایرت 

داشته باشد بلکه این عوارض بر عملکرد دکل در فضای شهری و تاثیرات بصری و نظری و استفاده از فضای محاذی شهر می باشد.

  2- دکل ها در فضاهای مسکونی، عمومی، باغات یا مزارع داخل محدوده و یا حریم شهر نصب می شوند که عملاً کاربری های فوق را به تجاری ( به علت درآمدزایی دکل ها) تبدیل می نمایند که حقوق شهرداری در تغییر کاربری ها باید پرداخت شود که موافقت با این تغییر کاربری از جمله خدمات شهرداری می باشد. " 

  رییس شورای اسلامی شهر کلاته رودبار نیز به موجب لایحه شماره 1233؍99- 29؍10؍1399 توضیح داده است که:

  " در راستای یکپارچگی و یکسان سازی تعرفه عوارض محلی شهرداری ها و همچنین جهت کاهش شکایت های ارجاعی به دیوان عدالت اداری نامه شماره 47531- 27؍9؍1397 توسط سازمان شهرداری ها تنظیم و به همه شهرداری ها ابلاغ گردید که در بند (ب) نامه مذکور به صراحت بیان گردیده، بر اساس آخرین آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری وصول عوارض تحت عنوان دکل های مخابراتی مجاز شناخته شده است. لذا با توجه به استنادهای قانونی فوق الذکر و با عنایت به ماده 30 آیین نامه مالی شهرداری ها مصوب 1346 و بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 و اصلاحات بعدی آن تصویب عوارض دکل های مخابراتی توسط شورای اسلامی شهر مغایرتی با قانون ندارد. " 

  پرونده در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری سال 1392 به هیات تخصصی شوراهای اسلامی ارجاع شد و این هیات به موجب دادنامه شماره 140109970906010040- 22؍1؍1401 ماده 6 تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری مهدی شهر، مواد 40 تعرفـه عوارض محلی سال 1397، 37 تعرفه عوارض محلی سال 1398 و 39 تعرفه عوارض محلی سال 1399 شهرداری گرمسار، تعرفه عوارض محلی شهرداری کلاته خلیج سال 1399، تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری شهمیرزاد (بـه استثنای تبصـره 2 آن)، مـاده 1 تعرفـه عـوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری رودیان، ماده 6 تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری دامغان، تعرفه عوارض محلی شهرداری بیارجمند سال های 1398 و 1399، ماده 16 تعرفه عوارض محلی سال 1399 شهرداری بسطام، ماده 15 تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری ایوانکی ، تعرفه عوارض محلی سال های 1398 و 1399 شهرداری شاهرود، ماده 6 تعرفه عوارض محلی سال 1399 شهرداری سمنان و ماده 10 تعرفه عوارض سال های 1398 و 1399 شهرداری امیریه را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.

 رسیدگی به تقاضای ابطال سایر مصوبات شوراهای اسلامی شهرهای استان سمنان پیرامون عوارض سالیانه دکل ها و تجهیزات مخابراتی در دستورکار هیات عمومی قرار گرفت.

 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 10؍3؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با توجـه به اینکه بر اساس آرای متعـدد هیات عمومی دیـوان عـدالت اداری از جمله رای شمـاره 1437-16؍10؍1399 این هیات، اخذ عوارض سالیانه و ماهیانه از دکلها و تاسیسات مخابراتی و ارتباطی، غیرقانونی تشخیص و ابطال شده است، بنابراین با توجه به دلایل مندرج در آرای مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری، بند (ب) مـاده 14 تعرفـه عـوارض محلی سـال 1398 و مـاده 5 تعرفـه عوارض محلی سال 1399 شهرداری کهن آباد، ماده 19 تعرفه عوارض محلی سالهای 1398 و 1399 شهرداری کلاته رودبار، تبصره 2 تعرفه عوارض محلی شهرداری شهمیرزاد در سالهای 1398 و 1399، تبصره 2 ماده 17 تعرفه عوارض محلی سال 1398 و تبصره 2 ماده 16 تعرفه عوارض محلی سال 1399 شهرداری بسطام، ماده 3 تعرفه عوارض محلی سالهای 1398 و 1399 شهرداری آرادان و ماده 8 تعرفه عوارض محلی سال 1398 شهرداری سمنان که توسط شوراهای اسلامی این شهرها درخصوص تعیین عوارض سالیانه و ماهیانه دکلهای مخابراتی وضع شده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود./

 

مهدی دربین

هیات عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری

Powered by Froala Editor