بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1504
تاریخ دادنامه: 5؍6؍1398
شماره پرونده: 96؍1745
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای غلامحسین سعیدی منفرد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 2 ماده 57 تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1395 شورای اسلامی شهر حمیدیا
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره 2 ماده 57 تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1395 شورای اسلامی شهر حمیدیا در خصوص اخذ هزینه خدمات آسفالت را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
« ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام:
احتراماً به استحضار می رساند شهرداری حمیدیا و شورای اسلامی شهر حمیدیا بر مبنای مصوبات شورای اسلامی شهر حمیدیا اقدام به دریافت عوارض غیر قانونی از مردم محروم منطقه شهر حمیدیا می کنند لذا با توجه به اینکه این مصوبات قانونی نمی باشد و مردم محروم این منطقه همیشه نسبت به این عوارض گلایه دارند اقدام به ابطال مصوبات بالا را خواستار می باشیم.»
شاکی به موجب لایحه ای که به شماره 96-1745؍5- 13؍4؍1398 ثبت دفتر اداره کل امور هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده است که:
« ریاست محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام
احتراماً به استحضار می رساند پیرو دادخواست مطرح شده به شماره 96؍1745 در این هیات شورای اسلامی شهر حمیدیا و شهرداری حمیدیا با طرح مصوبه ماده 57 بند 2 تبصره در سالهای 1394 تا 1396 به شرح ذیل تبصره 2 در خصوص هزینه آماده سازی و آسفالت سایت علویه (مسکن مهر) هر واحد مبلغ 000؍750؍4 ریال دریافت گردد که این مصوبه بر خلاف ماده 55 قانون شهرداریها و قانون اساسی می باشد ماده 55 قانون شهرداریها اعلام کرده که هزینه ایجاد معابر و کوچه ها و خیابانها و آسفالت بر عهده شهرداری می باشد قانون اساسی ماده 3 دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم همه امکانات خود را برای امور به کار برد بند 6 محو هرگونه استبداد و خودکامگی و انحصارطلبی بند 12 پی ریزی اقتصادی صحیح و عادلانه بر طبق ضوابط اسلامی جهت ایجاد رفاه و رفع فقر و بر طرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه های تعذیه و مسکن اما متاسفانه شورای اسلامی شهر حمیدیا و شهرداری حمیدیا با این مصوبه از ما ساکنین مسکن مهر و شرکت تعاونی وصال شهرک دانشگاه یزد خواستار عوارض غیر قانونی می باشد باعث کندی پایان کار و اخذ سند مالکیت شده است و همچنین شهرداری حمیدیا یک قطعه چک شرکت تعاونی مسکن مهر وصال شهرک دانشگاه یزد را برگشت زده و از سال 1396 تمام حسابهای اینجانبان غلامحسین سعیدی منفرد مدیر تصفیه شرکت تعاونی و علیرضا صالحی بافقی رییس هیات تصفیه را مسدود کرده که باعث خسارتهای مادی و معنوی به شرکت تعاونی رها شده است از شما مساعدت لازم جهت ابطال تبصره 2 ماده 57 شورای اسلامی شهر حمیدیا را خواستار می باشیم و همچنین خسارات وارد شده را اعمال کنید.»
متن مصوبه در قسمت مورد اعتراض به قرار زیر است:
57) هزینه خدمات آسفالت
1: هر متر مربع آسفالت 000؍120 ریال
هر متر طول سنگ جدول 000؍150 ریال
کوچه هایی که قبل از سال 1373 توسط شهرداری آسفالت شده است و پرونده اطلاعات مربوط به آسفالت کوچه در شهرداری موجود نمی باشد از پرداخت خودیاری معاف می گردد.
در خصوص هزینـه خـدمات آسفـالت اراضـی مجهـول المالک و زمین های افتاده و کوچه هایی که دارای پرونده می باشند و به مالکین اخطار شده و بنا به ضرورت شهرداری راساً آسفالت نموده طبق تعرفه روز هزینه خدمات آسفالت وصول می گردد.
هزینه خـدمات از کـوچه هایی کـه نیاز بـه روکش آسفـالت دارد و یـا بنا به ضرورت توسط شهرداری روکش می گردد 50 درصد هزینه خدمات آسفالت اخذ می گردد.
هزینه آسفالت مساوی است با عرض ملک در بر معبر ضربدر نصف عرض آسفالت ضربدر نرخ هر مترمربع
تبصره1: ….
تبصره 2: در خصوص هزینه آماده سازی و آسفالت سایت علویه (مسکن مهر) هر واحد مبلغ 000؍750؍4 ریال دریافت گردد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر حمیدیا به موجب لایحه شماره 854-20؍8؍1397 توضیح داده است که:
« مدیر دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: دفاعیه شهرداری
سلام علیکم
احتراماً عطف به شماره پرونده 9609980905801614-7؍7؍1397 بدین وسیله در مقام دفاع از شهرداری به استحضار می رساند بند 26 ماده 55 شهرداریها که پیشنهاد برقراری یا الغاء عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان عوارض اعم از کالاهای وارداتی و صادراتی و محصولات داخلی و غیره و ارسال یک نسخه از تصویب نامه برای اطلاع وزارت کشور همچنین با توجه به اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده از 1؍7؍1387 و به استناد، تبصره 1 ماده 50 این قانون، شوراهای اسلامی شهر و بخش جهت وضع هر یک از عوارض محلی جدید که تکلیف آنها در این قانون مشخص نشده باشد موظفند موارد را حداکثر تا پانزدهم بهمن ماه هر سال برای اجرای در سال بعد تصویب و اعلام عمومی نمایند، که جهت مطالبات شهرداری به همین منوال اقدام شده است و هیچ گونه اعتراض از طرف مردم به مصوبات وجود نداشته است و پس از تصویب در شورای اسلامی شهر وجود نداشتن هیچ گونه اعتراضی از طرف مردم و دستگاه های دیگر و پس از گذشت زمان قانونی در کمیته انطباق فرمانداری که به منزله تایید می باشد آگهی عمومی شده است و اظهارات آقای سعیدی در این خصوص صحت ندارد. در خصوص بند 57 تعرفه سال 1396 بهای خـدمات آسفالت بـا عنایت بـه مـاده 55 بند 25 کـه یکی از وظایف شهرداری ایجاد خیابانها و شوارع می باشد، بـا توجـه بـه اینکه شهرداریها نهـاد عمومـی عـام المنفعه می باشد و کلیه هـزینه خـدمـات از مـردم وصول مـی گردد لیکن هزینه آسفـالت شرکت تعاونی وصال مربوط بـه آمـاده سـازی اراضی می باشد که طی صورتجلسه شماره 16699 مورخ 14؍9؍1392 با موافقت شرکت تعاونی مربوط تعیین تکلیف شده است و آسفالت سایت علویه با توجه به صورتجلسه انجام شده اداره کل راه و شهرسازی یزد و شرکت های انبوه ساز وظیفه خود شرکتهای تعاونی بوده است که هزینه آن نیز از طرف تعاونی برابر توافق و صورتجلسه انجام شده تصویر پیوست به شهرداری پرداخت شده است.
مبلـغ و چـک شمـاره 116948-15؍3؍1396 مـورد شکایت آقـای سعیدی بابت جـریمه کمیسیون مـاده 100 می باشد که بابت ساخت و ساز اضافه بنای شرکت تعاونی وصال دانشگاه می باشد و هیچ ارتباطی به بهای خدمات آسفالت و مصوبه شورای اسلامی شهر حمیدیا ندارد که تصویر رای کمیسیون ماده 100 پیوست می باشد.
در پایان به این نکات تاکید می کنیم.
1- در ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده قید شده، شورای اسلامی صلاحیت وضع عوارض محلی را دارند و عوارض تعیین شده محلی بوده و پس از تصویب در شورای اسلامی شهر آگهی عمومی شده و کمیته انطباق فرمانداری نیز که وظیفه انطباق مصوبات شورای اسلامی شهر با قوانین را دارد عوارض و بهای خدمات مصوب را تایید کرده است.
2- تصویب عوارض محلی در صلاحیت شوراهاست ( بند 16 ماده 76 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375) که کلیه موارد مورد اعتراض برابر ضوابط و پس از تایید فرمانداری و طی مراحل قانونی انجام شده است، النهایه با توجه به مراتب فوق به نظر نمی رسد به مصوبات شورای اسلامی شهر حمیدیا ایراد و خدشه ای وارد باشد لذا رد خواسته شاکی و تایید آراء صادره مورد استدعاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 5؍6؍1398 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
طبق بند 1 ماده 55 قانون شهرداریها مقرر شده است که ایجاد خیابانها، کوچه ها، میدانها و باغهای عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود قوانین موضوعه در حدود اختیارات شهرداریها است و همچنین در تبصره 4 ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرحهای دولتی و شهرداریها مصوب 1367 مقرر شده است مراجع ذی ربط در صورت تقاضای صاحبان اراضی برای استفاده از مزایای ورود به محدوده توسعه و عمران شهر، علاوه بر انجام تعهدات مربوط به عمران و آماده سازی زمین و واگذاری سطوح لازم برای تاسیسات و تجهیزات خدمات عمومی، حداکثر تا 20% از اراضی آنها را برای تامین عوض اراضی واقع در طرحهای موضوع این قانون و همچنین اراضی عوض طرحهای نوسازی و بهسازی شهر، به طور رایگان دریافت نمایند. نظر به اینکه در مواد قانونی یاد شده در خصوص اخذ هزینه خدمات آسفالت ذکری نشده است، بنابراین تبصره 2 ماده 57 تحت عنوان هزینه خدمات آسفالت مصوب سال 1395 شورای اسلامی شهر حمیدیا مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
