بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1058الی 1061
تاریخ دادنامه: 22؍5؍1398
شماره پرونده:2396/98 الی 2399/98
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: خانم ها توران داودی فرد، صدیقه جبار زارع، طاهره همتی نسب و آقای عبدالرحمن نیروبخش
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: شاکیان پرونده های موضوع تعارض همگی از کارکنان سازمان تامین اجتماعی هستند که محل خدمت آنها در لیست نقاط محروم و دور افتاده و مناطق جنگی می باشد و خواسته آنها برخورداری از مزایای مواد 1 و2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی و مصوبات شماره 24373؍ت244- 29؍6؍1373 و 23347؍ت215- 12؍6؍1372 هیات وزیران می باشند، لیکن شعب دیوان در این زمینه با استنباط مختلف از قوانین آراء متعارض صادرکرده اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 37 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980900004596 با موضوع دادخواست خانم توران داودی فرد به طرفیت سازمان تامین اجتماعی استان خوزستان و به خواسته اجرای مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی و مصوبات هیات وزیران به شمـاره های 24373؍ت244-29؍6؍1373 و 23347؍ت215-12؍6؍1372 بـه موجب دادنـامـه شمـاره 9209970903700903-20؍11؍1392 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت شاکی علیه مشتکی عنه مبنی بر اجرای مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دور افتاده و مناطق جنگی و مصوبات هیات وزیران به شماره های 24737؍ت244-29؍6؍73 و23347؍ت-215-12؍6؍1372 با توجه به اینکه در مفاد قانون مرقوم و مصوبات هیات دولت امتیازات مقرر اختصاص به کارکنان دولت و مشمولین قانون استخدام کشوری و شرکتهای دولتی داده شده است بنابراین موضوع قانون مذکور و مصوبات هیات وزیران تسری به کارکنان نهادهای عمومی غیر دولتی مانند سازمان تامین اجتماعی ندارد به استناد رای وحدت رویه شماره های 75-78-25؍2؍1384 هیات عمومی دیوان عدالت اداری شکایت شاکی غیر وارد تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره وفق ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9409970955401047-7؍6؍1394 شعبه 4 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ب: شعبه 22 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9009980900005071 با موضوع دادخواست خانم طاهره همتی نسب به طرفیت سازمان تامین اجتماعی شهرستان دزفول و به خواسته اجرای مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی در مناطق محروم و اجرای مصوبه هیات وزیران شماره های 24373ت244-29؍6؍1372 و 23347؍ت؍215-12؍6؍1373 به موجب دادنامه شماره 9009970902202207-21؍11؍1390 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت خانم طاهره همتی نسب به طرفیت مدیریت درمان سازمان تامین اجتماعی خوزستان و به خواسته اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی 7؍12؍1367 مجلس شورای اسلامی و مصوبات هیات وزیران شماره های 24373ت244-29؍6؍72 و 23347؍ت215-12؍6؍73 با توجه به محتویات پرونده مدارک ارایه شده به وسیله شاکی و مدافعات خوانده در طی لایحه دفاعی که بیانگر اشتغال شاکیدر یک نهاد غیر دولتی است در حالی که مصوب هیات وزیران به صراحت ماده یک قانون مذکور اختصاصی به مستخدمین رسمی و دولتی دارد و شامل کارکنان غیر دولتی نمی شود لذا موجبی برای پذیرش ادعای شاکی نیست و حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره با رای ماده 7 قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.
رای مذکور به علت عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
ج: شعبه 17 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 8909980900083970 با موضوع دادخواست آقای حمید زاهدحطنوش به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان خوزستان و به خواسته اجرای مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی استانی به نقاط محروم و دور افتاده جنگی مصوب سال 1367 و مصوبات هیات وزیران به شماره 24373؍ت244-29؍6؍1372 و 23347؍ت؍215-12؍7؍133 به موجب دادنامه شماره 9009970901700758-7؍3؍1390 به شرح زیر رای صادر کرده است:
شاکی طی دادخواست تقدیمی و به طرفیت سازمان مشتکی عنه خواستار اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی مصوب سال 1367 و مصوبات هیات وزیران در سال 1373 گردید که با عنایت به محتویات پرونده و لایحه جوابیه مدیریت درمان تامین اجتماعی استان خوزستان و مستندات ابرازی اولاً: موضوع پرداخت مزایای نقاط محروم و دورافتاده که در برنامه دوم توسعه منظور شده بود در برنامه های سوم و چهارم نیز لحاظ گردید به علاوه اینکه در ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 نیز به آن اشاره شد ثانیاً: کارکنان سازمان تامین اجتماعی از سال 1373 مشمول نظام هماهنگ پرداخت و تابع وزارت دولتی می باشند به علاوه اینکه طبق ماده 3 قانون مدیریت خدمات کشوری نهاد های عمومی نیز طبق ماده 5 دستگاه اجرایی می باشند کلیه دستگاههای اجرایی مشمول ماده 74 قانون مارالذکر می باشند. ثالثاً: سازمان طرف شکایت در ذیل مدافعات خود اذعان نمود با اینکه سازمان دارای آیین نامه خاص می باشد به اختیار خود دو مورد از مواد قانونی جذب نیروی انسانی نقاط محروم مصوب سال 1367 از 1؍1؍1380 و 17؍7؍1373 به اجرا درآورده است بنابراین در مجموع شکایت مطروحه وارد تشخیص گردید و مستندا به مواد فوق الذکر و 7 و 13 و 14 دیوان عدالت اداری رای به ورود شکایت با رعایت مقررات مربوطه صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9609970955401504-1؍6؍1396 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند:
نظر به اینکه رای صادره به شماره 758-17؍3؍1390 صادره از شعبه 17 تجدیدنظر خلاف آراء صادره از هیات عمومی به شماره 84؍75 الی 78 که تصریح بر عدم شمول سازمانهایی که با مقررات خاص اداره می شوند دارد لذا مستنداً به ماده 75 قانون تشکیلات و آیین دادرسی رای صادره از شعبه 17 به شماره فوق نقض و حکم به ردشکایت شاکی صادر واعلام می گردد. رای صادره قطعی است.
د: شعبه 16 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره 8909980900003400، 8909980900003983 با موضوع دادخواست آقایان علی دایری و عبدالعلی جهازی به طرفیت اداره کل سازمان تامین اجتماعی خوزستان و به خواسته اجرای مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی مصوب 7؍12؍1367 مجلس شورای اسلامی و مصوبات هیات وزیران به شماره های 24373؍ت؍244-29؍6؍1372 و 23347؍ت215-12؍6؍1373 به موجب دادنامه های شماره 8909970901600379، 8909970901600384-27؍7؍1389 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخواست علی دایری به طرفیت اداره کل سازمان تامین اجتماعی خوزستان به خواسته اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتادگی جنگی مصوب 7؍12؍1367 مجلس شورای اسلامی و مصوبات هیات وزیران به شماره 24373ت244-29؍6؍1373 و 23347؍ت215-12؍6؍1373 با توجه به مجموع اوراق پرونده و لایحه دفاعیه اداره مشتکی عنه و با توجه به مواد یک و دو قانون جذب نیروی انسانی در مناطق محروم و دورافتاده جنگی مصوب 1367 و مصوبات هیات وزیران به شماره 24373؍ت؍244-29؍6؍1373 و 23347؍ت 215-12؍6؍1373 و نظر به اینکه شاکی مطابق احکام کارگزینی پیوست در مناطق فوق الذکر محروم و دورافتاده اشتغال داشته علیهذا با توجه به مراتب فوق دعوی مطروحه را وارد تشخیص و حکم به بهره مندی شاکی از حقوق و مزایای مربوطه صادر و اعلام می گردد. رای صادره مستنداً به ماده 7 از قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.
رای مذکور به علت عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
هـ: شعبه 17 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9009980900013772 با موضوع دادخواست آقای حمیدرضا آخش به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان خوزستان و به خواسته اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی استانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی مصوب سال 1367 و مصوبات هیات وزیران به شماره 24373؍ت؍244-29؍6؍1372 و 23347؍ت215-12؍7؍1373 به موجب دادنامه شماره 9009970901701802-16؍6؍1390 به شرح زیر رای صادر کرده است:
شاکی طی دادخواست تقدیمی و به طرفیت سازمان مشتکی عنه خواستار اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی مصوب سال 1367 و مصوبات هیات وزیران در سال 1373 گردید که با عنایت به محتویات پرونده و لایحه جوابیه مدیریت درمان تامین اجتماعی استان خوزستان و مستندات ابرازی اولاً: مـوضوع پرداخت مـزایای نقاط محروم و دورافتاده کـه در برنامه دوم توسعه منظورشده بود در برنامه های سوم و چهارم نیز لحاظ گردید به علاوه اینکه در ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 نیز به آن اشاره شد ثانیاً: کارکنان سازمان تامین اجتماعی از سال 1373 مشمول نظام هماهنگ پرداخت و تابع وزارت دولتی می باشند. به علاوه اینکه طبق ماده 3 قانون مدیریت خدمات کشوری نهادهای عمومی نیز طبق ماده 5 دستگاه اجرایی می باشند کلیه دستگاه های اجرایی مشمول ماده 74 قانون مارالذکر می باشند. ثالثاً: سازمان طرف شکایت در ذیل مدافعات خود اذعان نمود با اینکه سازمان دارای آیین نامه خاص می باشد به اختیار خود در مورد از مواد قانونی جذب نیروی انسانی نقاط محروم مصوب سال 1367 از1؍1؍1380 و17؍7؍1373 به اجرا درآورده است بنابراین در مجموع شکایت مطروحه وارد تشخیص گردید و مستنداً به مواد فوق الذکر و 7 و 13 و14 دیوان عدالت اداری رای به ورود شکایت با رعایت مقررات مربوطه صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور شعبه اول تشخیص دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9209970905100107-29؍2؍1392 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند:
حکم مقرر در مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 صرفاً مقید برخورداری مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکتهای دولتی از مزایا و فوق العاده های آنها می باشد بنابراین حکم مزبور شامل مستخدمین دستگاه خوانده که واجد اوصاف مرقوم نبوده بلکه یک نهاد عمومی غیردولتی است نخواهد شد علیهذا دادنامه صادره از شعبه 17 مغایر با موازین قانونی تشخیص و لذا مستنبط از ماده 16 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 ضمن نقض آن حکم به رد شکایت صادر و اعلام می شود. این رای قطعی است.
و: شعبه 24 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980900024433 با موضوع دادخواست آقای سیدمحمدحسین بینا به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان خوزستان و به خواسته
اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی استانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی مصوب سال 1367 و مصوبات هیات وزیران به شماره 24373؍ت؍244-29؍6؍1372 و 23347؍ت215-12؍7؍1373 به موجب دادنامه شماره 9209970902400176-16؍2؍1392 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت سیـد محمدحسین بینا بـه طرفیت اداره کـل تامین اجتماعـی استان خوزستان به خواسته فوق الاشعار با توجه به محتویات پرونده و اسناد و مدارک ابرازی شاکی و لایحه دفاعیه طرف شکایت و نظر به اینکه پاداش یک ماه خدمت در منطقه محروم موضوع تصویب نامه شماره 23347؍ت /215هـ -12؍6؍1373 هیات وزیران مقید به خدمت داوطلبانه در دهستان می باشد که شاکی ارایه ننموده است لذا به استناد مراتب فوق و مواد 7 و 13 قانون دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت وی در این خصوص صادر و اعلام می نماید و اما نسبت به حق جذب و مرخصی موضوع قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 7؍12؍1367 با توجه به مفاد شکایت شاکی و مستندات ابرازی که حکایت از انجام خدمت در منطقه محروم دارد، بنابراین دفاعیات طرف شکایت بلاوجه و غیر موثر ارزیابی و شکایت شاکی موجه تشخیص و به استناد مراتب فوق البیان و مواد 7، 13، 14 قانون دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می گردد، این رای قطعی است.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور شعبه اول تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9409970905601945-14؍10؍1394 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند:
در خصوص تقاضای اعمال ماده 74 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به رای شماره 176-16؍2؍1392 صادره از شعبه 24 دیوان عدالت اداری با عنایت به خواسته اولیه شاکی و تبعیت سازمان تامین اجتماعی از مقررات خاص استخدامی با وصف نهاد عمومی غیر دولتی و عدم شمول قانون جذب نیروی انسانی به مناطق محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 به موسسات و نهادهای غیردولتی و با توجه به رای وحدت رویه شماره 78-75-16؍2؍1392 صادره از شعبه 24 دیوان عدالت اداری و مستنداً به رای هیات عمومی یاد شده و ماده 74 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض رای مذکور حکم به رد شکایت صادر و اعلام می نماید، رای صادره قطعی است.
ز: شعبه 16 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 8909980900094275 با موضوع دادخواست آقای عبدالرحمن نیروبخش به طرفیت سازمان تامین اجتماعی استان خوزستان و به خواسته اجرای مواد یک و دو قانون جذب نیروی استانی به نقاط محروم و دورافتاده جنگی مصوب سال 1367 و مصوبات هیات وزیران به شماره 24373؍ت؍244-29؍6؍1372 و 23347؍ت215-12؍7؍1373 به موجب دادنامه شماره 9009970901601201-2؍5؍1390 به شرح زیر رای صادر کرده است:
با توجه به مفاد دادخواست تقدیمی و پاسخ مشتکی عنه نظر به اینکه مصوبات مجلس شورای اسلامی و هیات وزیران تا زمانی که جهت دستگاه های دولتی باشد ارتباطی به سازمان تامین اجتماعی ندارد زیرا سازمان مذکور یک نهاد عمومی غیر دولتی است که مطابق اساسنامه و آیین نامه استخدامی خویش اداره می شود و سازمان تامین اجتماعی هیات مدیره در تاریخ 28؍12؍1379 موافقت خویش را با بند سوم مصوب هیات وزیران از 1؍1؍1380 اعلام داشته چنانچه در سال 1373 هیات مدیره سازمان موافقت خویش را در خصوص کمک هزینه مسکن جهت کارکنان در مناطق محروم به منظور جذب و نگهداری نیروی متخصص و کارآمد در نقاط محروم و بدی آب و هوا اعلام و اجراء نموده است که در خصوص شاکی در ایام اشتغال در صورت دارا بودن شرایط اجراء گردیده شعبه با توجه به مراتب فوق حکم به رد شکایت تقدیمی صادر و اعلام می گردد. رای صادره وفق ماده 7 قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.
رای مذکور به علت عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 22؍5؍1398 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- با توجه به این که اولاً: مطابق مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 7؍12؍1367 فوق العاده جذب و حق مرخصی مناطق محروم فقط به« مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکتهای دولتی» تعلق می گیرد. ثانیاً:بر اساس قانون بیمه های اجتماعی کارگران مصوب 21؍2؍1339 آیین نامه استخدامی سازمان بیمه های اجتماعی مصوب 13؍2؍1348 و مستفاد از مواد 11، 13، 114 و 118 قانون تامین اجتماعی مصوب 3؍4؍1354 کارمندان سازمان تامین اجتماعی از حیث امور اداری و استخدامی تابع مقررات خاص مربوط به خود هستند و از شمولقانون استخدام کشوری خارج هستند.ثالثاً:باتوجه به خروج کارمندان سازمان تامین اجتماعی از شمول قانون استخدام کشوری، الزام سازمان به اجرای مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی که مخصوص کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری و شرکتهای دولتی است، بـر خلاف صریح قانون صدرالذکر و آراء وحدت رویه شماره 75 الی 78-25؍2؍1384، 908-29؍8؍1386، 225-9؍4؍1387، 1383 تا 1385-28؍11؍1386، 243-24؍3؍1388، 593-3؍9؍1387 و 74-28؍2؍1391 هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. رابعاً: مزایای مندرج در تصویب نامه شماره 23347؍ت215هـ-12؍6؍1373 هیات وزیران از جمله پاداش مناطق محروم، همان گونه که در متن مصوبه آمده است، ناظر به مستخدمان رسمی یا ثابت غیر بومی مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکتهای دولتی شاغل در دهستانها است و شامل کارمندان سازمان تامین اجتماعی که مقررات خاص استخدامی دارند و همچنین کارمندان شاغل در شهرستانها (رای وحدت رویه شماره944-5؍12؍1392عدم تعلق پاداش مناطق محروم به کارکنان شهرداری) نمی شود، در نتیجه رای به رد شکایت در هر دو قسمت خواسته مطابق مقررات قانونی است. ضمناً مصوبه جلسه مورخ 17؍7؍1373 هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی، مبنی بر پرداخت کمک هزینه مسکن به کارکنان غیر بومی مناطق محروم و مصوبه جلسه مورخ 28؍12؍1379 هیات مدیره سازمان، مبنی بر«پرداخت یک ماه حقوق و فوق العاده های مربوط به قانون جذب … علاوه بر مرخصی استحقاقی متعارف به ازای هرسال خدمت در مناطق محروم و دورافتاده از تاریخ 1؍1؍1380» به معنی تسری احکام قانون جذب به کارکنان سازمان تامین اجتماعی و از موجبات الزام سازمان به اجرای قانون نیست و بر فرض این که مصوبات هیات مدیره الزام آور برای سازمان باشد، اشخاص ذی نفع تنها می توانند الزام آن سازمان را به اجرای مصوبات هیات مدیره درخواست کنند و نه الزام به اجرای قانون جذب و مصوبات هیات وزیران. بنابراین آراء صادر شده بر غیر وارد دانستن شکایت به شرح مندرج در گردش کار صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
