بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 277
تاریخ دادنامه: 04/02/1397
کلاسه پرونده: 96/958
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای نبی اله قدیری فرد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 14022/1494/160-5/10/1389 شورای اسلامی شهر تهران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال مصوبه شماره 14022/1494/160-5/10/1389 شورای اسلامی شهر تهران در خصوص اخذ عوارض از تابلوهای منصوب و غیر منصوب در شهر تهران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" شورای اسلامی شهر تهران مبادرت به صدور مجوز اخذ عوارض از تابلوهای منصوب و غیر منصوب در شهر تهران نموده و شهرداری تهران نیز با استناد به این مجوز عوارض را تحت عنوان عوارض تابلو مطالبه و دریافت می نماید. هر چند مطابق بند 26 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 تصویب نرخ خدمات ارایه شده توسط شهرداریها از جمله وظایف شورای اسلامی شهر است. لیکن به جهت اینکه تابلوهای منصوب بر سر درب اماکن تجاری و اداری علی القاعده مبین معرفی محل استقرار و فعالیت اماکن مذکور است و الزاماض متضمن تبلیغاتی در زمینه ارایه خدمات مربوط نیست و اصولاً شهرداری در خصوص مورد ارایه کننده خدماتی نیست تا به دریافت بهای آن محق باشد.
در ضمن هیات عمومی دیوان عدالت اداری طبق دادنامه های شماره 407-406-3/6/1387، 241-7/6/1390، 362-21/5/1392، 710- 23/1/1394، 771-18/1/1391 و 30-15/1/1396 مصوبه مشابه تعدادی از شوراهای اسلامی شهرهای مختلف را ابطال کرده است. از آنجا که مصوبه مذکور مغایر هدف و حکم مقنن و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر تهران می باشد، با استناد به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تقاضای ابطال آن را دارم. "
متن مصوبه مورد اعتراض به قرار زیر است:
" مجوز اخذ عوارض از تابلوهای منصوب و غیر منصوب در شهر تهران
ماده واحده:
به استناد تبصره یکم (1) ذیل ماده پنجم (5) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولید کنندگان کالا، ارایه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی (موسوم به قانون تجمیع عوارض) مصوب 22/10/1381 مجلس شورای اسلامی ایران که به تاریخ 25/10/1381 به تایید شورای نگهبان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران رسیده و ابلاغ شده است، بـه شهرداری تهران اجـازه داده مـی شود نسبت بـه اخذ عوارض از کـلیه تابلوهـای منصوب در شهر تهران مـاهانه ( به ازای هر مترمربع-ریال ) به شرح جدول ذیل اقدام نماید:
نوع تابلو
نحوه استقرار تابلو معمولی (فلزی یا چوبی) نیون پلاستیک انواع دیگر (کامپیوتری ، دیجیتالی و چاپی)
اختصاصی تبلیغاتی اختصاصی تبلیغاتی اختصاصی تبلیغاتی
نصب شده بر روی دیوان یا بدنه ساختمان 000/2 000/25 000/4 000/50 000/10 000/100
عمود بر دیوار 000/4 000/50 000/8 000/100 000/20 000/200
هرنوع تابلو منصوب بر پایه جدا از ملک 000/80 000/100 000/16 000/200 000/40 000/400
تبصره2: درصورت پرداخت عوارض در دوره مشمولیت توسط مودی هشتاد درصد (80% ) عوارض دریافت خواهد شد.
تبصره3: عدم پرداخت عوارض متعلقه در هر سال از سوی مودیان مشمول دریافت عوارض مزبور در سالهای بعد به نرخ مصوب سال خواهد بود.
تبصره4: هر نوع تابلو پارچه ای و موقت به ماخذ جدول عوارض تابلوهای معمولی به تناسب زمان نصب مشمول دریافت این عوارض می باشد.
تبصره5: تابلوهای اختصاصی معمولی نصب شده روی دیوار یا ستون ساختمان تا اندازه 60 × 40 سانتیمتر از شمول این عوارض معاف می باشند.
تبصره6: نصب تابلوهای غیر مربوط با کسب و پیشه یا غیر مرتبط با کاربری ملک ممنوع می باشد.
تبصره7: عوارض تابلوهای تبلیغاتی کالاهای خارجی صد درصد (100% ) بیشتر از نصاب های تعیین شده در جدول موضوع ماده واحده این موضوع تعیین می شود.
تبصره8: تابلوهای معرفی پزشکان، وکلای دادگستری، ناشرین و فروشندگان کتاب و نشریات و (مطبوعات) و مـوسسات فرهنگی، ورزشی و هنری در صورتی کـه کالای خاصی را تبلیغ نکرده باشند، از شمول این مصوبه معـاف می باشند.
تبصره9: در تابلوهایی که با استفاده از زبان بیگانه به طور کلی و یا جزیی و نصب می شوند باید مقررات مصوب شورای فرهنگ عمومی دقیقاً مرعی شود.
تبصره10: هرگونه اخذ عوارض از فضاها و معابر مربوط به تبلیغات محیطی عمومی در مناطق بیست و دو گانه شهر تهران و حریم آنها می باید بر اساس مصوبه « ساماندهی تبلیغاتی محیطی و شهری در تهران »-تصویبی در هفتادمین جلسه رسمی- علنی- فوق العاده شورای اسلامی شهر تهران منعقده به تاریخ 12/3/1382- ابلاغی به شماره 5127/527/1660 بـه تـاریـخ 29/3/1383 و مـصوبـه اصلاحیـه آن- تصویبی در نــود و دومـین جلسـه رسمی-علنی- فوق العاده شورای اسلامی شهر تهران منعقده به تاریخ 27/5/1383 – ابلاغی به شماره 11271/565/160 به تاریخ 8/6/1383 و از طریق سازمان زیبا سازی شهرداری تهران صورت پذیرد.
تبصره11: شهرداری تهران موظف است مواردی را که در این مصوبه پیش بینی نشده است در لایحه تعیین عوارض جدید جهت فضاها و معابر شهری پیش بینی و لحاظ نموده و جهت تصویب به شورای اسلامی شهر تهران ارایه نماید.
تبصره12: عوارض تابلوهای غیر منصوب مانند دیوار نویسی، شیشه نویسی، نقاشی، انواع برچسبها و امثالهم که دارای جنبه تبلیغاتی است به طور ماهیانه مشمول تعرفه های ردیف انواع دیگر مندرج در جدول ماده واحده مصوبه خواهد بود. همچنین عوارض تابلوهای غیر منصوب ترسیم شده بر بدنه وسایط نقلیه ماهیانه به ازای هر مترمربع معادل ششصد و نود هزار (000/690 ) ریال تعیین می شود.
تبصره13: عوارض تابلوهای غیر منصوب ترسیمی متضمن تبلیغ کالاهای خارجی صد درصـد (100% ) بیشتر از نصاب های تعیین شده محاسبه و اخذ می شود. "
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر تهران به موجب لایحه شماره 21148/160-5/9/1396 توضیح داده است که:
" حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بهرامی
ریاست محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: پرونده کلاسه 96/958 با شماره 960998090580081
سلام علیکم
احتراماً عطف به پرونده کلاسه 96/958 موضوع مکاتبه مورخ 30/7/1396 مدیر دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری ثبت شده به شماره 17649/160-3/8/1396 در دبیرخانه شورای اسلامی شهر تهران در خصوص ارسال نسخه دوم دادخواست آقای نبی اله قدیری فرد به خواسته « ابطال مصوبه اخذ عوارض از تابلوهای منصوب و غیر منصوب در شهر تهران» با شماره 14022/1494/160-5/10/1389، مراتب ذیل را در رد خواسته یاد شده به استحضار می رساند:
1- همان گونه که مستحضرید، حسب مندرجات بند 16 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 و اصلاحات بعدی آن، « تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن» در صلاحیت شورای اسلامی شهر است.
2- حسب مندرجات ماده 77 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 و اصلاحات بعدی آن « شورای اسلامی شهر می تواند نسبت به وضع عوارض متناسب با تولیدات و درآمدهای اهالی به منظور تامین بخشی از هزینه های خدماتی و عمرانی مورد نیاز شهر طبق آیین نامه مصوب هیات وزیران اقدام نماید».
3- بر مبنای متن تبصره 1 ذیل ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 و مفهوم مخالف متن این ماده، وضع عوارض محلی که تکلیف آنها در این قانون مشخص نشده بر عهده شورای اسلامی شهر و بخش است.
4- بر مبنای ماده 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده، کلیه قوانین و مقررات خاص و عام مغایر این قانون لغو شده است.
5- با توجه به مراتب معروضه فوق ملاحظه می فرمایید، وضع، لغو و تغییر نوع و میزان عوارض محلی که تکلیف آن در قانون مالیات بر ارزش افزوده تعیین نشده، در صلاحیت شورای اسلامی شهر است.
6- علیـرغم اظهارات شـاکی، همان گونـه کـه ملاحظه می فرمایید، اعتـراض شـاکی مربـوط بـه عوارض است لیکن استدلال ایشان مستند به بند 26 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 می باشد. همان گونه که مستحضرید، بند 26 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 مربوط به بهای خدمات است و مصوبه مورد اعتراض مربوط به عوارض و بند 16 ماده 71 قانون یاد شده می باشد. با توجه به مراتب معروضه فوق و با عنایت به صلاحیت شورای اسلامی شهر در وضع، تغییر و یا لغو عوارض محلی، رد شکایت موضوع دادخواست تقدیمی مورد استدعاست. "
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 4/2/1397 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه در آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض برای تابلوهای معرف و سردرب در مصوبات شوراهای اسلامی شهرها مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص و ابطال شده است، بنابراین اطلاق مصوبه شورای اسلامی شهر تهران در وضع عوارض برای کلیه تابلوها منصوب در سطح شهر تهران و شمول آن نسبت به تابلوهای معرف و سر درب به دلایل مندرج در رای شماره 415-16/6/1395 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
محمدکاظم بهرامی
