بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 279
تاریخ دادنامه: 11/7/1390
کلاسه پرونده: 88/671
شاکی: آقای کاظم چعبی
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 2-5 متمم بخشنامه شماره 1/10 امور بیمه شدگان مورخ 15/5/1381 سازمان تامین اجتماعی
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست تقدیمی، متذکر شده است که میزان حق بیمه گرفته شده بابت 4 سال سابقه انتقالی از سپاه پاسداران، طبق بخشنامه معترضٌعنه 18% آخرین حقوق و مزایای دریافتی در زمان انتقال کسور محاسبه و وصول شده است که این امر خلاف مادۀ 3 قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب 1365 و آییننامه اجرایی مربوط است. لذا ابطال بند 2-5 متمم بخشنامه 1/10 امور بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی را خواستار شده است.
سرپرست دفتر امور حقوقی و دعاوی سازمان تامین اجتماعی به موجب لایحه دفاعیه شماره 36015 مورخ 26/12/1388 در پاسخ به شکایت یاد شده توضیح داده است که :« 1- تبصره 3 قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی (مصوب 27/3/1365) مقرر داشته است، « در خصوص آن دسته از مشمولان تامین اجتماعی و صندوقهای مشابه که سهم بازنشستگی آنان به ماخذ مذکور در ماده واحده از سایر صندوقهای بازنشستگی دریافت شده است با اخذ مابه التفاوت سهم بازنشستگی بر اساس قوانین و مقررات مربوط از مستخدم، سنوات خدمت آنان محاسبه خواهد شد. میزان و نحوه اخذ سهم بازنشستگی مذکور در این تبصره بر اساس آییننامهای خواهد بود که به تصویب هیات وزیران میرسد.» در اجرای تبصره یاد شده هیات وزیران در جلسه مورخ 3/8/1377 بنا به پیشنهاد مورخ 9/7/1374 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به استناد تبصره 3 ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب 1365 تصویبنامه شماره 59522 مورخ 27/11/1365 اصلاح و چهار تبصره به شرح ذیل به ماده (3) آییننامه یاد شده اضافه کرده است.
تبصره 1 (الحاقی 3/8/1377): در مورد اشخاصی که طبق ضوابط قانونی به سبب انتقال و تغییر ساختار سازمانی، مشترک صندوق تامین اجتماعی شده یا بشوند، حق بیمه متعلقه هر ماه از سنوات خدمت مورد نظر به ماخذ 18% – 7% سهم مستخدم و یازده درصد سهم کارفرما- حقوق و مزایای ماهانه زمان تقاضا در محل خدمت جدید که مبنای کسر حق بیمه قرار میگیرد و یا آخرین حقوق و مزایای مبنای برداشت کسور بازنشستگی در محل خدمت قبلی (هر کدام بیشتر باشد) محاسبه و مابهالتفاوت آن با کسور بازنشستگی (سهم شخص و کارفرما) که به صندوق جدید منتقل شده است به ترتیب مقرر در این تبصره از شخص و کارفرمای سابق وصول خواهد شد.
تبصره 2 (الحاقی 3/8/1377): اشخاصی که به دلیل استعفاء، بازخرید خدمت و اخراج، رابطه استخدامی آنان با دستگاه مربوط قطع شده است و مشترک صندوق تامین اجتماعی شده یا میشوند و کسور بازنشستگی یا حق بیمه خود را به طور کلی یا جزیی از دستگاه مربوط وصول نکردهاند به ماخذ هجده درصد به ترتیب مذکور در تبصره (1) این ماده محاسبه و مابهالتفاوت (سهم شخص و کارفرما) از شخص وصول خواهد شد.
تبصره 3 (الحاقی 3/8/1377): در صورتی که مشمولان تبصرههای (1 و 2) این ماده ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ نسبت به پرداخت مابهالتفاوت اقدام نکنند و یا ترتیبی برای پرداخت آن ندهند بر اساس تقاضای مجدد و رعایت تبصرههای مذکور، مابهالتفاوت قابل وصول خواهد بود.
تبصره 4 (الحاقی 3/8/1377): سوابق مشمولان تامین اجتماعی که به یکی از علل مندرج در تبصره (2) این ماده با دستگاه متبوع قطع رابطه استخدامی کرده یا میکنند محفوظ و از مزایای قانونی آن بهرهمند میشوند.
لازم به ذکر است موضوع ابطال تبصرههای1 و 2 و 3 تصویبنامه یاد شده از قبل مورد اعتراض قرار گرفته و هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 178 مورخ 3/6/1381 مورد تایید قرار گرفته و مغایر قانون شناخته نشده است.
2- بند 2-5 بخشنامه معترضٌعنه نیز چنین مقرر داشته است: " در مورد اشخاصی که رابطه استخدامی آنان با دستگاه متبوع به سبب استفعاء، بازخرید خدمت و اخراج قطع شده است و درخواست انتقال کسور آنان از (3/8/1377 تصویب مصوبه هیات وزیران) به بعد ثبت دفتر شعبه شده است میزان مابهالتفاوت متعلقه همانند بند 1-5 محاسبه و به طور کامل از بیمه شده وصول خواهد شد." که این امر به معنای اخذ حق بیمه به ماخذ 18% وفق بند 1-5 بخشنامه موصوف منطبق با تبصرههای 1 و 2 الحاقی به آییننامه اجرایی قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب 1365 است.
با عنایت به مراتب فوق و این که اخذ مابهالتفاوت ناشی از انتقال کسور بازنشستگی از مشمولان موصوف (از جمله
شاکی) مطابق قانون و آییننامه اجرایی مربوط صورت پذیرفته است و مغایرتی با آن ندارد و همچنین موضوع ابطال تبصرههای 1 و 2 و 3 تصویبنامه مورخ 3/8/1377 در هیات عمومی مطرح و به موجب دادنامه شماره 178 مورخ 3/6/1381 مورد تایید هیات عمومی دیوان عدالت اداری قرار گرفته است، تقاضای رسیدگی و رد شکایت مطرح شده مورد استدعاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آتی به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
نظر به این که هیات وزیران به موجب تبصره 2 الحاقی به ماده 3 آییننامه ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب 3/8/1377 مقرر داشته است در مورد اشخاصی که به دلیل استعفا، بازخرید از خدمت، و اخراج رابطه استخدامی آنان با دستگاه مربوط قطع شده است و مشترک صندوق تامین اجتماعی شده یا میشوند و کسور بازنشستگی یا حق بیمه خود را به طور کلی یا جزیی از دستگاه مربوط وصول نکردهاند به ماخذ 18درصد به ترتیب مذکور در تبصره یک این ماده محاسبه و مابهالتفاوت سهم شخص و کارفرما از شخص وصول خواهد شد، بنابراین بند 2-5 بخشنامه شماره 1/10 حوزه فنی و درآمد سازمان تامین اجتماعی که متضمن حکم مقرر در تبصره 2 مذکور است، مخالفتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع کننده تشخیص داده نشد.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری- علی مبشری
