تاریخ: 1 شهریور 1388
شماره دادنامه: 466
کلاسه پرونده: 88/162
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای احمدمحمدی قلعه
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 5 ماده 55 آیین‌نامه آموزشی دانشگاه پیام نور مصوب 18/7/1380 و اصلاحات مورخ 11/2/1381 شورای دانشگاه پیام نور
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در فصل یازدهم (پذیرش واحدهای درسی) ضمن ماده 55 مقرر گردیده است، معادل سازی و پذیرش درس های گذرانده شده توسط دانشجویی که مهمان شده، منتقل شده، تغییر رشته تحصیلی داده، یا مجدداً دانشجو شده، مشروط به شرایط زیر است …» در بند 5 ماده موصوف مقرر گردیده است، «مجموع واحدهای درسی پذیرفته شده کمتر از 50درصد مجموع واحدهای رشته تحصیلی فعلی باشد.» با عنایت به تبصره 8ذیل همان ماده که تعیین کرده است، تمام واحدهای درسی دانشجویی که در این دانشگاه موفق به گذراندن شود و سپس تغییر رشته دهد یا مجدداً دانشجو شود، پذیرفته میشود، تبعیضی ناروا در حق دانشجویانی است که در سایر دانشگاهها موفق به گذراندن واحد میشوند. این تبعیض ضمن مغایرت با اصل 20 قانون اساسی و مدلول بند 9 اصل 3 قانون اساسی، کیفیت و محتوای آموزشی سایر دانشگاهها و مراکز آموزش عالی را زیر سوال برده و سبب تحمیل هزینه و وقت برای بدنه آموزشی دانشگاهها شده و برای خود دانشجو هزینهای مجدد را تحمیل میکند. با عنایت به مراتب فوق، بند 5 ماده 55 آیین‌نامه آموزشی موصوف خارج از حدود اختیارات قوه مجریه (از جمله شورای دانشگاه پیام نور) است. لذا متقاضی ابطال بند 5 ماده 55 آیین‌نامه آموزشی دانشگاه پیام نور میباشد. سرپرست اداره حقوقی دانشگاه پیام نور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 475/1103 مورخ 1/5/1388 ضمن ارسال پاسخ شماره 1123/21 مورخ 20/4/1388 سرپرست اداره کل خدمات آموزشی دانشگاه اعلام نمودهاند، طبق استاندارد دانشگاهی حداکثر تا 50درصد قابل معادل سازی میباشد که این امر کاملاً منطبق با آیین‌نامه آموزشی شورای دانشگاه میباشد. همچنین در نامه سرپرست اداره کل خدمات آموزشی دانشگاه پیام نور آمده است، ه‍ـر دانشگاهی مطابق رسالتی کـه در پیش رو دارد و بـراساس معیارهای علمی و آموزشی جهت پذیرش دانشجو اقدام نموده و فارغ التحصیلان آن با مدرک و نشان دانشگاه فارغ التحصیل میشوند و بر همین اساس در سازمانها، ادارات دولتی و خصوصی، مدرک دانشگاهی مورد نظر و آموزشهای درسی و مهارتی و پژوهشی رتبهبندی میشوند. لذا مسیولین در شورای این دانشگاه برای دانشجویانی که قبلاً واحدهایی را در دورههای رسمی سایر دانشگاهها مورد تایید وزارت علوم گذراندهاند این امتیاز را قایل شده تا بر حسب استاندارد دانشگاهی حداکثر تا 50درصد دروس را معادل سازی نماید ولیکن در صورتی که بیشتر از این مقدار واحد پذیرش شود، در اصل دانشجو بیشتر واحدهای خود را خارج از سیستم این دانشگاه گذرانده و دادن مدرک دانشگاهی و اعلام دانش آموختگی دانشجو با روش آموزشی دانشگاه پیام نور موضعیت نداشته و خلاف واقع است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
نظر به اعتبار نتایج گذراندن واحدهای درسی در هر یک از دانشکدههای معتبر کشور و ضرورت پذیرش کلیه واحدهای درسی که با موفقیت در امتحانات مربوط طی شده است، وضع قاعده آمره به شرح بند 5 ماده 55 آیین‌نامه آموزشی دانشگاه پیام نور مبنی بر معادل سازی واحدهای درسی دانشجویان موضوع ماده 55 آن آیین‌نامه به میزان کمتر از 50درصد مجموع واحدهای رشته تحصیلی فعلی آنان مغایر اعتبار واحدهای درسی طی شده با موفقیت و خارج از حدود اختیارات دانشگاه پیام نور در وضع مقررات دولتی تشخیص داده میشود و مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری – رهبرپور
