کلاسه پرونده: 352/83
شاکی: معاون امور اقتصادی و زیربنایی سازمان بازرسی کل کشور
موضوع: ابطال رای شماره 11886/4/30 مورخ 13/10/1371 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی
تاریخ رای: یکشنبه 20 اسفند 1385
شماره دادنامه: 824
مقدمه: معاون امور اقتصادی و زیربنایی سازمان بازرسی کل کشور طی شکایتنامه تقدیمی به شماره 14045/4/1 مورخ 1383/5/10 اعلام داشتهاند، بر اساس مفاد گزارش بازرسان این سازمان رای شماره 11886/4/30 مورخ 1371/10/13 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی بر خلاف قانون مالیاتهای مستقیم و اصلاحات بعدی تشخیص داده شده است. علیهذا خواهشمند است در اجرای تبصره ذیل ماده 2 قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور مقرر فرمایید به موضوع رسیدگی شود. در گزارش پیوست نامه فوقالذکر آمده است، هیات عمومی شورای عالی مالیاتی تحت شماره 11886/4/30 مورخ 1371/10/13 در خصوص «تعلق یا عدم تعلق مالیات و نقل و انتقال نسبت به انتقالات املاکی که دارای سند مالکیت بوده اما عملاً با تنظیم مبایعه نامههای عادی مورد نقل و انتقال قرار میگیرند» مبادرت به صدور رای نموده که به موجب آن مقرر شده است «اولاً با توجه به اینکه طبق مفاد ماده 20 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 1345 و اصلاحیههای بعدی و احکام موضوع ماده 53 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 و تبصرههای آن، اصولاً ملک مورد استفاده غیر مالک اجاری تلقی میشود. ثانیاً با عنایت به نص صریح ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک که به استناد آن دولت کسی را که ملک به اسم او ثبت و یا ملک مزبور با ثبت در دفتر املاک به او منتقل گردیده و یا ملک از مالک رسمی ارثاً به او رسیده باشد مالک خواهد شناخت، به طور کلی انتقالات عادی اینگونه املاک بلحاظ آنکه متضمن قطعیت قانونی نیست، مشمول مالیات نقل و انتقال قطعی موضوع بخش درآمد املاک قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 1345 و فصل مالیات بر درآمد املاک قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 نمیباشد.» براساس رای مزبور مالکیت املاکی که به غیـر از ثبت رسمی و از طـریق مبایعه نامه یا وکالتنامه بلاعزل انتقال مییابند مسکونـی غیر مالک تلقی شده و مالیات اجاره از آنها مطالبه میگردد. با توجه به اینکه رای مذکور مغایر با قانون مالیاتهای مستقیم در خصوص مالیات بر درآمد و همچنین مخالف با قانون مدنی (مالکیت) میباشد ابطال آن مورد تقاضا است. نماینده قضایی سازمان امور مالیاتی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 4503-212 مورخ 1383/8/25 اعلام داشتهاند به منظور حل مشکلات مالیاتی خریداران واحدهای آپارتمانی در مجتمعهای مسکونی که مدتی پس از خریداری و سکونت در آن فاقد سند رسمی میباشند قبلاً رای شماره 6642-304 مورخ 1375/6/1 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی و بخشنامه شماره 5196/990-304 مورخ 1378/2/18 معاونت وقت درآمدهای مالیاتی صادر و مقرر گردید که با اینگونه افراد مانند مالک رفتار شود. هیات عمومـی دیوان عـدالت اداری در تـاریخ فـوق با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
رای شماره 11886/4/30 مورخ 1371/10/13 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی که در اجرای بند 3 ماده 255 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1366 صادر شده و مبین عدم تعلق مالیات به نقل و انتقالات عادی اموال غیر منقول و استیجاری تلقی کردن ملک مورد استفاده غیر مالک بوده و مورد اعتراض سازمان بازرسی کل کشور قرار گرفته به شرح رای شماره 6642/4/30 مورخ 1375/6/15 آن شورا تغییر یافته و منتفی گردیده است. بنابراین اعتراض سازمان مزبور سالبه به انتفاء موضوع محسوب میشود و موردی برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به آن در هیات عمومی دیوان وجود ندارد.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری-مقدسیفرد
