تاریخ: 13 مهر 1382
شماره دادنامه: 256-257
کلاسه پرونده: 80/55
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای رضا ناصری و پرویز قربانلو
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 7 دستورالعمل شماره 10428/1000 مورخ 30/1/1379 سازمان تامین اجتماعی و وزارت کار و امور اجتماعی
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، اینجانب پس از اتمام پیمان و لغود قرارداد از پروژه پیمانکار اخراج گردیدم بنابراین طبق مقررات به تامین اجتماعی جهت برقراری بیمه بیکاری مراجعه کردم. سازمان تامین اجتماعی با عنوان این مطلب که مطابق دستور اداری شماره 10428 و بند 7 آن استناد نموده و از برقراری بیمه بیکاری استنکاف کرده است. نظر به اینکه دستور اداری مورد شکایت موجب تضییع حق شده و قانونی نمیباشد ابطال آن مورد تقاضا است.
معاون حقوقی و امور مجلس سازمان تامین اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 13591/7100 مورخ 1/5/1381 اعلام داشتهاند، در بند 7 توافقنامه مورد شکایت آمده است «کارکنان شاغل در کارهای با ماهیت غیر دایمی مانند طرحها، پروژهها، پیمانها، فعالیتهای ساختمانی و عمرانی و … صرفاً در صورتی که بر اساس رای مراجع حل اختلاف در اثنای کار و فعالیتی که بابت آن استخدام گردیدهاند اخراج شده باشند مشمول استفاده از مقرری بیمه بیکاری خواهند بود.» بر خلاف تصور شاکی مورد شکایت هیچگونه مغایرتی با قوانین و مقررات ذیربط ندارد. زیرا، اولاً شاکی برداشت و تعبیر صحیحی از موضوع «بیکاری بدون میـل و اراده» نداشته است. ثانیـاً بیکاری مشمولین بند 7 یاد شده پس از اتمام پروژه، منتسب به طبیعت و ماهیت غیر دایم و موقت فعالیتهای مذکور در بند 7 مـیباشد ثالثاً افراد شاغل در چنین فعالیتهای در حاق وجدان خود و هنگام ورود در چنین فعالیتهایـی، به این امر آتی اذعان و آگاهی دارند که پس از اتمام موضوع فعالیت بیکار خواهند گردید. در حالی که بیکاری مشمول قانون بیمه بیکاری عبارت از بیکاری است که منبعث از مال خارج از اراده کارگر باشد. آری، چنانچـه اینگونه افراد در اثنای کار یا پروژه اخراج گردند قانوناً وفق صریح بند 7 یاد شده مشمول حمایت خواهند بود. مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت کار و امور اجتماعی نیز در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 48701 مورخ 9/6/1382 مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره 44229 مورخ 25/5/1382 دفتر بیمـه بیکاری نموده است.
در نامه مدیر کل دفتر بیمه بیکاری آمده است، تعداد زیادی از افراد مشمول به استناد بند 7 دستورالعمل مورخ 30/1/1379 منتفع میگردند. زیرا در شرایطی که فرد در اثنای قرارداد و یا اثنای فعالیت پروژه اخـراج مـیگردد بر اساس رای مراجـع در صورت بـروز اختلاف و عدم توافق طرفین مبنی بر قطع رابطه کاری، رای هیات حل اختلاف قطعـی و لازمالاجراء است. کارگر در چنین شرایطی از مزایای قانون بیمه بیکاری استفاده مینماید.
هیات عمومـی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا ومستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
با عنایت به تعریف مندرج در ماده 2 قانون بیمه بیکاری که تصریح دارد «بیکار، بیمه شدهای است که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده بکار باشد.» و در نظر گرفتن اینکه بیکار شدن به لحاظ اتمام و پایان کار در مشاغل که طبیعت و ماهیت آنها غیر دایمی و فصلی بوده منصرف از تعریـف فوق و از مصـادیق بیکاری بدون میل و اراده تلقی نمیشود، بنابراین مفهوم مخالف بنـد 7 دستورالعمل شمـاره 10428 مورخ 30/1/1379 مبنی بر عدم تعلق بیمه بیکاری به لحاظ اتمام و پایان کار به کارکنانـی که در اینگونه مشاغل از قبیل طرح ها، پروژهها، پیمان ها و فعالیت های عمرانی غیر دایمی و نظایر آن به کار اشتغال داشتهاند مخالف با قانون و یا خارج از حدود اختیارات تشخیص داده نمیشود.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – درّی نجف آبادی
